Je bekijkt nu Minder vlees eten? Waarom en hoe.

Minder vlees eten? Waarom en hoe.

Flexitarisme, oftewel het minder eten van vlees, is dé food trend van nu. Onderzoeken beweren dat bijna de helft van de volwassenen in Nederland de afgelopen jaren bewust minder vlees zijn gaan eten.
De ondervraagden in deze steekproeven noemen als reden; milieu, gezondheid of dierenleed.

Helaas ondersteunen onze vleesconsumptie cijfers deze onderzoeksresultaten niet. Die zijn namelijk al sinds 2015 voor Nederland stabiel! Blijkbaar wíllen we wel minder vlees eten, maar lukt het in de praktijk nog niet zo best.

Waarom willen we eigenlijk massaal flexitarisch eten? En hoe kun je dit makkelijk met praktische tips realiseren? Daar gaat dit artikel over.

Ga meteen naar:

Minder vlees, mijn persoonlijke redenen

Soms wordt je de ogen geopend door iemand van wie je het niet zag aankomen. Een eigenwijs kind van 7 jaar bijvoorbeeld.
Als de dag van vandaag hoor ik haar bloedserieus verkondigen dat ze nooit meer een hap vlees zal gaan eten. Twee jaar geleden lachten we daar nog hartelijk om. De allergrootste worstenbroodjes en knakworstjes liefhebster gaat geen vlees meer eten? Tuuuuuurlijk!

Destijds was haar keuze om vegetariër te worden nog lachwekkend voor ons. Nu niet meer.
Haar weigering om vlees te eten en haar beweegredenen daarvoor hebben ons aan het denken gezet. Geïnspireerd.
Op eigen houtje besloot ze om het welzijn van dieren en behoud van natuur en milieu een handje te helpen. Op de enige manier waarop ze dacht dat het daadwerkelijk verschil maakte; door geen vlees meer eten. 
Daarin had ze trouwens gelijk.

Hoewel geheel vegetarisch eten voor mij persoonlijk een stap te ver is, hebben we tóch een oplossing gevonden. 
Ons gezin eet inmiddels net als vele andere families flexitarisch, dus 2-3 dagen per week geen vlees.
Ook hebben we onze restaurant formule drastisch omgegooid; van een culinair Frans restaurant naar een biologisch restaurant met een flexitarische menukaart waarop 50% vegetarische wereldgerechten staan.
En mijn dochter, de trendsetter, heeft sinds die ene dag inderdaad geen hap vlees meer gegeten.

Flexitarisme – de trend in cijfers

Flexitarisme = een voedingspatroon waarbij men meerdere dagen in de week geen vlees eet. – Wikipedia

Onderzoek van Nu.nl in samenwerking met hettestpanel.nl toont aan dat één op de drie Nederlanders in 2018 minder vlees is gaan eten.
Ook het jaarlijkse onderzoek Vegamonitor van vegetariersbond.nl naar de staat van vegetarisch eten in Nederland laat zien dat 41% van de volwassenen nu minder vlees eet dan 5 jaar geleden. 

De belangrijkste redenen die hiervoor worden opgegeven zijn:

  1. Milieu minder willen belasten
  2. Dierenleed voorkomen
  3. Gezonder willen leven

Des te opvallender is dat de vleesconsumptie in Nederland al een paar jaar stabiel is! Een onderzoek naar de vleesconsumptie in Nederland gepubliceerd in november 2018 door Wageningen Universiteit Research en RIVM in opdracht van Wakker Dier wijst uit dat dat in 2017, per hoofd van de bevolking 77 kg vlees (karkas gewicht) geconsumeerd wordt. Wat vrijwel gelijk is aan 2015 en 2016. 

Minder vlees eten - vleesconsumptie in Nederland

Dit laatste onderzoek is dan ook gebaseerd op objectieve cijfers van de vleesproducenten en niet op antwoorden van consumenten.

Dit opvallende verschil maakt duidelijk dat alle ondervraagde mensen ervan overtuigd zijn dat minder vlees eten sociaal wenselijk is (een trend dus), maar moeite hebben om het in de praktijk te brengen. 

Voor een beter milieu

Onze veeteelt is wereldwijd voor ruim 25% verantwoordelijk voor de totale uitstoot van broeikasgassen (CO2). De consumptie van slechts één kilo rundvlees (1 kilo = 30kg CO2) is te vergelijken met de CO2-uitstoot van 180 autokilometers, en er is net zo veel grond voor nodig als die van een grote achtertuin.
Elk jaar moet ook nog eens drie miljoen hectare bos wijken voor de consumptie van vlees. Een derde van de aardbodem (minus oceanen en zeeën) wordt gebruikt voor de teelt van al het benodigde veevoer of het grazen van dieren. De watervoorraden die nodig zijn voor de vleesproductie zijn onvoorstelbaar, zo is er voor een kilo rundvlees al vijftienduizend liter nodig. En dat is nog niet alles: Over de hele wereld draagt de vleesindustrie voor dertig procent bij aan het verlies van dieren- en plantensoorten.

Flexitarisch eten wordt ook wel een duurzaam voedingspatroon genoemd; een lage milieu druk die bijdraagt aan voedselzekerheid en gezondheid voor toekomstige generaties.
Van al ons voedsel kan de milieudruk gemeten worden. De indicatoren hiervan zijn gebaseerd op de invloed op klimaatverandering / CO2 broeikasgassen, landgebruik, verzuring, vermesting van zoet- en zout water, bodemdegradatie en waterverbruik.
bron: ‘Milieudruk van de schijf van vijf’ – Voedingscentrum

Milieu impact van voedsel

Minder vlees eten - Milieu impact van voedsel
CO2 of broeikasgassen uitstoot per productgroep – Voedingscentrum
Blauw is huidige consumptie en oranje is duurzame (biologische) alternatieven met keurmerk

Vlees, met name rundvlees, heeft een hoog CO2 score omdat veel land, water en voer nodig is voor het houden van vee. Dieren zorgen ook voor veel uitstoot van broeikasgassen door boeren, scheten en mest. De milieu impact van peulvruchten, eieren en noten is veel lager.

Let op = Een kaasburger heeft evenveel CO2 impact op het milieu als een kipfilet! 

Nederlanders eten gemiddeld 39 kilo vlees (77 karkas kilo) per persoon per jaar. Dat is ruim 750 gram per week. Voor elke 100 gram die je per week minder eet, verlaag je je broeikasemissie / CO2 uitstoot met bijna 10%!
Ik probeer met mijn gezin onder de 450 gram per persoon per week te blijven, waarvan maximaal de helft rood vlees.
Een makkelijk haalbaar streven met een onvoorstelbaar positieve impact op het milieu.

Tegen dierenleed

Wereldwijd worden zo’n 75 miljard landbouwdieren gehouden voor hun vlees, melk of eieren. Naar schatting leeft 70% van hen, 50 miljard dieren, enkel om zo snel mogelijk geslacht te worden.

Voor biologische veeteelt gelden strenge eisen. Biologisch vlees, te herkennen aan het Europese keurmerk voor biologische landbouw (groen blaadje), voldoet aan de eisen van de biologische landbouw, opgesteld door de Europese Unie en vastgelegd in Nederlandse wetgeving.
Biologisch gehouden dieren gaan bijvoorbeeld het hele jaar door naar buiten, en hebben ook binnen meer ruimte. Daarnaast zijn er eisen voor biologisch voer.

Minder vlees eten - Logo Beter Leven van de Dierenbescherming
3 sterren – de hoogste score

Naast biologisch vlees is er vlees te koop met andere keurmerken die eveneens meer diervriendelijkheid garanderen dan wettelijk is voorgeschreven. Een goed voorbeeld hiervan is het Beter Leven Keurmerk van de dierenbescherming, van één tot drie sterren.
De grootste verschillen tussen de 3 sterren zitten in de ruimte die de dieren krijgen, stalcondities (bijvoorbeeld stro op de vloer en afleidingsmateriaal), of de dieren naar buiten kunnen en de transportduur. De dieren mogen niet zonder bedwelming geslacht worden.

Dierenwelzijn

Dierenwelzijn gaat helaas niet altijd hand in hand met een goed klimaat. Nederlands vlees uit de gangbare veehouderij is beter voor het klimaat dan vlees van dieren met een hoog dierenwelzijn. Gangbare kippen hebben het laagste dierenwelzijn, maar zijn ook het minst slecht voor het klimaat. 

Dat stelt jou voor een dilemma: moet ik kiezen voor het dier of voor het klimaat? Een oplossing kan zijn dat je kiest voor vlees van een dier met een lagere klimaatbelasting, maar wel met een keurmerk voor dierenwelzijn. Voor het klimaat is het eten van kip het minst slecht, gevolgd door varken en daarna rund. 
bron: Milieu Centraal – Praktisch over duurzaam

Het is gezond

Bepaalde soorten vlees zoals rood vlees (varken, rund en lam) en bewerkt vlees (vleeswaren, worst) worden in verband gebracht met beroertes, diabetes en kanker. Een dagje geen vlees kan dus zeker geen kwaad. Zeker gezien het feit dat we over het algemeen meer vlees eten dan nodig is voor onze eiwitbehoefte.

Maar vlees levert – naast eiwitten – wel degelijk gezonde voedingsstoffen, zoals ijzer en vitamine B12. Wanneer je minder of geen vlees eet, is het dus belangrijk dat je hier wel genoeg van binnenkrijgt.

Eiwitten

Eiwit is een belangrijke bouwstof en energieleverancier voor je lichaam. Je vindt ze terug in dierlijke producten zoals vlees, vis, zuivel en eieren. Ook plantaardige producten kunnen een bron van eiwit zijn, zoals peulvruchten en noten.
Vleesvervangers op basis van soja bevatten vaak veel eiwitten, maar vleesvervangers op basis van groenten bevatten aanzienlijk minder eiwit.

Ijzer

Ijzer is een belangrijk mineraal. Je lichaam heeft het onder andere nodig om zuurstof te vervoeren in je bloed.
IJzer komt zowel in vlees en eieren als in plantaardige producten voor. IJzer uit vlees wordt makkelijker door ons lichaam opgenomen dan ijzer uit plantaardige bronnen. Daarom lopen vegetariërs en veganisten een verhoogd risico op een ijzertekort. Aan vleesvervangers wordt daarom vaak ijzer toegevoegd.

Vitamine B12

Je lichaam heeft vitamine B12 nodig voor een goed werkend zenuwstelsel en om rode bloedcellen aan te maken. Die rode bloedcellen heb je weer nodig om zuurstof in je bloed te vervoeren.
Vitamine B12 komt vrijwel alleen in dierlijke producten voor zoals vlees, zuivel, eieren en vis. Hierdoor lopen veganisten een verhoogd risico op een tekort. Bij vleesvervangers wordt deze vitamine daarom vaak toegevoegd.
bron: Consumentenbond – Hoe gezond zijn vleesvervangers?

Beste vleesvervangers

Bij de samenstelling van je flexitarische menu ga je uit van een paar eenvoudige basisregels.

Heb je de keus, eet dan liefst plantaardige vleesvervangers.
Ideaal zijn peulvruchten, noten, zaden en groente. Deze scoren het hoogst met betrekking tot een betere gezondheid, als ook voor een beter milieu.
Tofu, ei en zuivel zijn als vleesvervanger prima voor je gezondheid, iets minder goed voor het milieu.
Kaas is veruit het slechtste alternatief voor milieu en gezondheid.

Op de dagen dat je vlees eet, neem dan duurzaam vlees (Biologisch of Beter Leven) of kies vaker voor vis.
Kip is een veel betere keuze voor het milieu dan rund – of varkensvlees, zelfs een betere keuze dan kaasburgers!
Lekkere recepten met deze vleesvervangers kun je vinden op: de hippe vegetariër

Conclusie

Met een flexitarisch levensstijl heb je een onvoorstelbaar positieve impact op mens, dier en milieu. Je draagt bij aan een betere toekomst voor nieuwe generaties en het is ook nog goed voor je gezondheid!

Gr Lonneke

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.